Op veel plekken ter wereld kunnen toeristen met dolfijnen zwemmen: een droom of een once-in-a-lifetime ervaring voor velen. Maar voor dolfijnen zelf is het een nachtmerrie: ze zijn ongeschikt voor interactie met mensen en een leven in gevangenschap. Zwemmen met dolfijnen is een absolute no-go.
Zwemmen met dolfijnen is meestal een wat exclusievere activiteit voor toeristen. Alleen of in een kleine groep kun je rechtstreeks de tank of de zee-kooi van de dolfijnen in. Dicht bij de dolfijnen kun je hun rugvin aanraken, kussen, knuffelen of vasthouden om door het water te worden voortgetrokken. Gelukkig lijkt het tij te keren, en worden activiteiten als deze steeds meer als onacceptabel gezien.
Een nachtmerrie voor dolfijnen
‘Een unieke ervaring!’ of ‘Droomkans!’: het zijn de marketingkreten die bij zwemmen met dolfijnen horen. Maar hoewel dit misschien eenmalig zo is voor toeristen, is het voor dolfijnen wel anders. Voor hen is het een levenslange nachtmerrie. Interactie met mensen zorgt ervoor dat de dieren worden blootgesteld aan stress, wat hun gezondheid aantast. Ook kan er gedragsverandering optreden, die de sociale band van de dieren kan verstoren. Opgesloten in tanks kunnen de dolfijnen geen kant op. En ze kunnen er niet voor kiezen om ‘hun werk’ te vermijden of even ergens te rusten: daar verdienen de dolfijnencentra immers geen geld mee.
Wilde dieren
Dolfijnencentra laten graag je graag het goedaardige, ‘glimlachende’ imago van de dolfijnen zien. Maar dolfijnen zijn en blijven wilde dieren, die regelmatig mensen verwonden met beten, snijwonden en gebroken botten. Dat doen ze niet expres, het zijn gewoon grote en sterke wilde dieren die niet geschikt zijn voor de omgang met mensen. Ook kunnen mensen ziektes op dolfijnen overdragen. Ondanks dat deze gevaren bekend zijn bij de locaties, dekken de locaties zichzelf in met aansprakelijkheidsformulieren waar ze de verantwoordelijkheid bij de klant neerleggen.
Schijnvrijheid in zee
Sommige dolfijnencentra, zoals Dolphin Academy Curaçao, presenteren het zwemmen met dolfijnen in afgesloten stukken zee of zelfs op open zee als een diervriendelijk alternatief voor zwemmen met dolfijnen in een gesloten bassin. Hoewel het lijkt of de dolfijnen hier in vrijheid leven, is dat niet zo. Ook hier brengen de dieren het merendeel van hun tijd door in een afgesloten ruimte en worden ze na interacties met toeristen op zee teruggeroepen naar de baai. De dieren associëren mensen met voedsel, omdat ze van mensen afhankelijk zijn om dit voedsel te krijgen. Hierdoor hebben ze niet leren jagen op jonge leeftijd. Pogingen van dolfijnen om weg te zwemmen worden vaak gedwarsboomd door de trainers, die ze terugroepen met vis die de dolfijnen als beloning krijgen.
Verantwoord in het wild?
Om bovenstaande redenen zijn er ook touroperators die hun toeristen mee de zee op nemen, om ze daar te laten ‘zwemmen’ met dolfijnen. En je raadt het al, deze touroperators labelen zich maar wat graag als ‘verantwoord’. Helaas is dat verre van de waarheid. Ook deze ervaringen veroorzaken aanzienlijke stress en verwondingen bij de dieren. De touroperators benaderen de groepen dolfijnen met te veel boten, komen te dichtbij of varen veel te snel. Zwemmers mogen niet zelf naar de dieren toe zwemmen, maar de dolfijnen mogen zwemmers wel benaderen. En daar worden ze dan ook naar verleid: met objecten worden de dieren gelokt. Zo komen de dieren toch nog gevaarlijk dichtbij mensen.
Therapiezwemmen
Zwemmen of interactie met dolfijnen wordt wel eens goedgepraat als het voor therapie voor geestelijk gehandicapte of autistische kinderen wordt ingezet. Er is echter geen wetenschappelijk bewijs dat een heilzame werking op de lange termijn aantoont, terwijl het veel geld kost. De voordelen van dolfijnentherapie zijn niet effectiever dan interactie met gedomesticeerde dieren: een hond of kat aaien of een paard voeren. En er bestaat al een mooi initiatief: de 360° Virtual Reality bril, waarmee iedereen kan ervaren hoe het is om onder water een dolfijn te ontmoeten. Wereldwijd wordt deze methode in meer dan 500 ziekenhuizen ingezet, ter behandeling van depressie, psychose, angststoornissen en autisme.
Minder acceptabel
Elke interactie tussen toeristen en dolfijnen is onaanvaardbaar, zowel in gevangenschap, als in het wild. Gelukkig lijkt het tij te keren, en zien steeds meer mensen en organisaties dit in. Steeds meer landen en bedrijven schrappen dolfijnenattracties. Zo biedt Corendon geen attracties met dolfijnen meer aan, raadt reiskoepel ANVR dolfijnenattracties af en mogen er in Frankrijk en Canada binnenkort geen dolfijnen meer in dolfinaria worden gehouden. En ook de publieke acceptatie neemt af.
Zwem niet met dolfijnen!
Er zijn écht geen redenen meer te bedenken waarom je dolfijnen zou moeten laten lijden. De dieren hebben een vrij leven in het wild, laten we ons daar niet in mengen. Er zijn genoeg verantwoorde, respectvolle mogelijkheden om dolfijnen te spotten. Als je geluk hebt kun je ze zelf in het wild zien, zoals dichtbij huis in de Oosterschelde. Of ga op reis naar een Whale Heritage Site, om de dieren op zee op een respectvolle afstand te spotten. En zeg nu zelf: als je weet van het leed achter deze activiteit is het toch geen droomkans meer?
Help ons om een einde te maken aan dolfijnenvermaak. Roep de Tweede Kamer op tot een fokverbod voor dolfijnen.