Een nieuw rapport van dierenbeschermingsorganisatie World Animal Protection belicht alarmerende trends rond vermaak met olifanten in Azië. Op dit moment leven daar 3837 olifanten in gevangenschap, verspreid over 357 olifantenkampen en -opvangplekken. Thailand is dé hotspot als het gaat om vermaak met olifanten; hier nam het aantal olifanten in gevangenschap in 10 jaar toe met 70 procent.
Dat blijkt uit het derde onderzoek naar het welzijn van olifanten in gevangenschap in Azië. In het onderzoek zijn kampen en opvangplekken in Thailand, India, Laos, Cambodja, Nepal, Sri Lanka en Maleisië onderzocht.
De organisatie vreest dat olifantenkampen de terugval in inkomsten vanwege Covid-19 zullen compenseren door extra aanbod van vermaak. Sanne Kuijpers, Programma manager wilde dieren bij World Animal Protection Nederland: ‘De aard van het entertainment verandert en zo blijven toeristen onbewust dierenleed stimuleren.’ Zo wordt bij 57% van de kampen (205 locaties) nog olifantenritten aangeboden, waarbij 2449 olifanten worden ingezet.
Olifanten wassen
Meer reizigers worden zich bewust van het leed achter olifantenritten en zoeken daar alternatieven voor. Olifantenkampen spelen daar op in door zich een ‘verantwoord’ imago aan te meten: momenteel wordt op 98 locaties (27 %) het wassen van olifanten aangeboden. Slechts 17 locaties (5 %) zijn ‘alleen observeren’-plekken, waar olifanten alleen vanaf gepaste afstand kunnen worden bewonderd en er geen direct contact met ze mogelijk is.
Kuijpers: ‘Steeds meer toeristen kiezen tegenwoordig voor ‘softe interacties’ met olifanten, voornamelijk het wassen van en badderen met olifanten. Deze vorm van directe interactie heeft een enorme vlucht genomen de afgelopen vijf jaar; het aantal plekken dat dit aanbiedt in Thailand is meer dan verdriedubbeld. De kampen die deze activiteiten aanbieden, schermen vaak met woorden zoals ‘sanctuary’, ‘rescue center’ en ‘eco’ of ‘animal friendly’, waarmee ze toeristen om de tuin leiden. Het lijkt misschien een mooi alternatief, maar dat is het niet. Ook achter deze vormen van vermaak schuilt dierenleed. Het is heel misleidend, want ook voor deze activiteit geldt dat de olifanten gruwelijk getraind worden om ze veilig in te kunnen zetten, ze gedwongen worden om mee te draaien in een programma, en ze geen natuurlijk gedrag kunnen vertonen.’
Kettingen en trainingen
Uit het onderzoek blijkt dat het leeuwendeel van de olifanten (63 procent) onder erbarmelijke omstandigheden leeft in 208 locaties. Het gaat om plekken waar olifanten vastgeketend zitten aan korte kettingen, waar de olifanten leven onder onhygiënische omstandigheden, ze amper contact kunnen hebben met soortgenoten, er geen adequate medische zorg is en de olifanten geen natuurlijk gedrag kunnen vertonen. 1168 olifanten (30%) leven in kampen waar het welzijn een fractie beter is. Slechts 7 procent (279) van de olifanten in gevangenschap wordt gehouden in echte opvangplekken waar het welzijn hoog is.
Aan olifanten wordt goed verdiend in olifantenkampen waar entertainment zoals shows, olifantenritten, wassen en voeren of het maken van selfies mogelijk is. Volgens het rapport leverden olifanten in gevangenschap in de toeristenindustrie voor de uitbraak van het coronavirus per jaar zo’n $581 tot $770 miljoen (USD) op.
Kuijpers: ‘Veel reizigers willen graag die unieke ervaring met een wild dier. Maar wees je bewust dat er dierenleed achter schuilt als je direct in contact kunt komen met een wild dier. Wilde dieren in het echt zien, is fantastisch. Maar bekijk ze in het wild door op een diervriendelijke safari te gaan, of bezoek een écht diervriendelijke opvangplek.’
Door de coronacrisis viel het toerisme in Azië stil. Veel olifantenkampen en -opvangplekken werden gedwongen hun deuren te sluiten en personeel te ontslaan. Overgebleven parken worstelen om hun hoofd boven water te houden. World Animal Protection heeft 12 verantwoorde, olifantvriendelijke parken in Azië financieel gesteund om hen door deze tijd heen te helpen.
Als duurzame, lange-termijn oplossing lobbyt de organisatie voor een verbod op het fokken van olifanten in gevangenschap voor commerciële doeleinden. Alleen op die manier kan het leed van toekomstige generaties olifanten worden voorkomen.
World Animal Protection roept de leiders van de G20 met een petitie op tot een wereldwijd verbod op de commerciële handel in wilde dieren, om dierenleed en toekomstige pandemieën te voorkomen.
