Landelijke natuurorganisaties roepen de Tweede Kamer en het demissionaire kabinet op om het mestbeleid aan te scherpen zodat de Europese waterdoelen nog gehaald kunnen worden. Voldoende en schoon water is voor ons hele land essentieel; voor onze natuur, voor drinkwater, de landbouw en ook voor de industrie.
Nederland moet dit jaar het mestbeleid herzien in het nieuwe Actieprogramma Nitraatrichtlijn. Het doel hiervan is om de waterkwaliteit te verbeteren, maar volgens de organisaties kunnen alleen met verplichte maatregelen de Europese waterdoelen in 2027 gehaald worden stellen zij in een brief die vandaag is verstuurd.
Het nieuwe Actieprogramma Nitraatrichtlijn, waarmee het mestbeleid van de komende jaren wordt vastgesteld, wordt binnenkort door het ministerie van LNV naar de Tweede Kamer gestuurd. Het ministerie wil daarna de Europese Commissie weer om toestemming vragen om meer mest in onze bodem te brengen (derogatie). Natuurmonumenten, Natuur & Milieu, Natuur en Milieufederaties, Vogelbescherming Nederland en LandschappenNL roepen via hun brief op om met een ambitieus Actieprogramma Nitraatrichtlijn te komen om Europese waterdoelen op tijd te halen. De Tweede Kamer spreekt op 15 september over het nieuwe mestbeleid en kan dan beoordelen of met het Actieprogramma de waterkwaliteit voldoende verbetert.
Mestoverschot schadelijk voor natuur
Europese regels (Kaderrichtlijn Water) verplichten Nederland om in 2027 de waterkwaliteit op orde te hebben. Maar ondertussen neemt de kwaliteit van het Nederlandse water op diverse plekken niet meer toe of zelfs af. “Nederland is één van de slechtste kindjes uit de Europese klas als het gaat om waterkwaliteit. Vervuiling van water door onder andere een overschot aan mest zorgt voor te voedselrijk water waardoor kwetsbare planten en dieren doodgaan. De Tweede Kamer en het demissionaire kabinet moeten met een ambitieus Actieprogramma Nitraat zorgen dat Nederland de waterkwaliteit vóór 2027 op orde krijgt zodat planten en dieren, maar ook wij verzekerd zijn van schoon (drink)water” aldus Teo Wams, directeur Natuurmonumenten.
Verplichte maatregelen vereist
Om de waterdoelen in 2027 te halen en verdere verslechtering van onze waterkwaliteit tegen te gaan kan Nederland niet meer uit de voeten met vrijwillige maatregelen. Waterschappen en provincies vragen het ministerie dan ook om verplichte maatregelen om het water te beschermen tegen vervuiling door mest. De natuurorganisaties ondersteunen deze verplichte maatregelen, zoals brede mestvrije bufferstroken langs wateren, maar pleiten ook voor scherpere bemestingsnormen voor kwetsbare gebieden. Nederland moet daarnaast de doelstellingen uit de Europese ‘boer tot bord-strategie’ overnemen en 20 procent minder meststoffen gaan gebruiken. Dit kan alleen door in te zetten op extensivering van de landbouw. De verwachting is dat tegen 2030 ongeveer 40 procent van de melkveehouders gaat stoppen. Met vrijwillige beëindigingsregelingen en daarmee stoppende melkveehouders kan op grote schaal ruimte gecreëerd worden voor natuurontwikkeling en voor extensivering van de veeteelt. Hiermee kan het mestoverschot verkleind worden.
Mestfraude aanpakken
De Europese Commissie gaat bij de aanvraag van derogatie streng letten of Nederland de mestfraude aanpakt en of de waterdoelen gehaald gaan worden. Een goede zaak volgens de natuurorganisaties. Daarvoor is het onder andere nodig mestfraude bij de bron aan te pakken en aselecte controles uit te voeren om fraudeurs aan te pakken. Alleen op deze manier kan het beleid in de praktijk effectief onze natuur en milieu beschermen.
Klik hier voor de brief van Natuurmonumenten, Natuur & Milieu, de Natuur en Milieufederaties, Vogelbescherming Nederland en LandschappenNL aan leden van de Commissie LNV.