Een jaar na de vergiftiging en poging tot moord op Aleksei Navalny is er nog geen gerechtigheid. De Russische autoriteiten kwamen vorige week met een nieuwe, absurde aanklacht tegen Navalny terwijl de verantwoordelijken voor de vergiftiging straffeloos blijven.
‘Vandaag een jaar geleden werd de meest uitgesproken criticus van het Kremlin met een verboden chemisch wapen aangevallen’, zegt Agnès Callamard, Amnesty’s secretaris-generaal. ‘Het is een schandalig misdrijf dat door de Russische autoriteiten dringend onderzocht zou moeten worden. In plaats daarvan koos de Russische regering ervoor om Aleksei Navalny op valse gronden achter de tralies te zetten, onder omstandigheden die hem bijna het leven kostten. Ze zetten de represailles tegen zijn aanhangers voort’, zegt Callamard.
Minachting voor gerechtigheid
‘Het feit dat de Russische autoriteiten de aanslag op Navalny’s leven niet hebben onderzocht, is het vernietigende bewijs van hun totale minachting voor gerechtigheid en het recht op leven. We herhalen onze oproep tot een onmiddellijk en onpartijdig onderzoek naar de poging tot vergiftiging van Aleksei Navalny, en om een einde te maken aan de vervolging van Navalny en zijn aanhangers’, zegt Callamard.
Vorige week werd een nieuwe aanklacht ingediend tegen de oppositieleider. Hij wordt ervan verdacht een organisatie te hebben opgericht die ‘een bedreiging vormt voor de rechten van Russische burgers’, duidend op het anti-corruptieplatform van Navalny.
Amnesty’s oproep
Amnesty dringt er bij de Russische autoriteiten op aan om Aleksei Navalny onmiddellijk en onvoorwaardelijk vrij te laten. Hij is een gewetensgevangene die alleen van zijn vrijheid is beroofd vanwege het uitoefenen van zijn recht op vrijheid van meningsuiting. De internationale gemeenschap moet er alles aan doen om ervoor te zorgen dat degenen achter de vergiftiging berecht worden. Verder moet er een einde gemaakt worden aan de onwettige detentie van Navalny. En ook moet de steeds groter wordende repressiecampagne van de Russische autoriteiten beëindigd worden.
Vergiftiging
Navalny stortte op 20 augustus 2020 in op een vlucht van de Siberische stad Tomsk naar Moskou. Hij werd uiteindelijk naar Duitsland vervoerd voor medische behandeling waar hij 18 dagen in coma lag. Internationale experts concludeerden later dat de politicus was vergiftigd met het militaire zenuwgas Novitchok, dat verboden is volgens de Chemische Wapenconventie.
Sindsdien hebben de Russische autoriteiten geen noemenswaardig onderzoek gestart en werden Navalny’s advocaten dwarsgezeten die via de rechtbank deze passieve houding probeerden aan te vechten. Ze negeerden ook bewijs dat agenten van de Russische veiligheidsdiensten betrokken zouden zijn geweest bij de vergiftiging.
Arrestatie en veroordeling
Nadat Navalny in Duitsland was aangesterkt en op 17 januari 2021 terugkeerde naar Rusland, werd hij meteen gearresteerd. In februari 2021 werd oppositieleider Aleksei Navalny veroordeeld tot 2 jaar en 8 maanden gevangenisstraf omdat hij de voorwaarden van een eerdere straf niet zou hebben nageleefd. Navalny kreeg in 2014 een voorwaardelijke gevangenisstraf van 3,5 jaar opgelegd vanwege fraude. Die straf werd omgezet in een onvoorwaardelijke straf. De tijd dat hij huisarrest had, wordt daarvan afgetrokken. Navalny moet zijn straf uitzitten in een strafkamp.
De oppositieleider werd in 2014 ook al voorwaardelijk veroordeeld voor het verduisteren van een half miljoen dollar van twee Russische firma’s. Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens oordeelde dat dat proces niet eerlijk is verlopen.
Tegen de arrestatie van Navalny werd in heel Rusland massaal geprotesteerd. De politie trad hard op tegen de demonstranten. Alleen al op 31 januari 2021 werden 5.021 mensen vastgezet.