Europese en Noord-Amerikaanse touroperators brengen regelmatig toeristen naar Israëlische nederzettingen in de bezette Palestijnse gebieden en presenteren deze onterecht als deel van Israël. Een rapport van Global Legal Action Network (GLAN) en SOMO laat zien hoe negen grote reisaanbieders bijdragen aan, en profiteren van, Israëls illegale nederzettingeneconomie in de bezette Palestijnse gebieden. Het onderzoek belicht ook vergelijkbare praktijken in de bezette Syrische Golan.
Alle onderzochte bedrijven geven een verkeerde voorstelling van een deel van hun reisroute, bijvoorbeeld door Oost-Jeruzalem en Bethlehem (beide bezet Palestijns gebied) of de Golan (Syrië) voor te stellen als deel van Israël. Andere plekken die in bezet Palestijns gebied bezocht worden zijn de nationale parken Qumran en Herodium, de Stad van David en de Herberg van de Barmhartige Samaritaan.
Lydia de Leeuw, onderzoeker bij SOMO: “Illegale nederzettingen zijn geen vakantiebestemmingen. Toerisme naar plaatsen in nederzettingen draagt bij aan het lijden van Palestijnen en Syriërs. Toeristen moeten zich hiervan bewust zijn. Touroperators moeten stoppen met het aanbieden van reisschema’s met uitstapjes naar nederzettingen en stoppen met misleidende marketingpraktijken.”
Mensenrechtenschendngen
De illegale nederzettingeneconomie van Israël is gebaseerd op daden die neerkomen op ernstige schendingen van het internationaal humanitair recht en waarschijnlijk oorlogsmisdaden volgens het internationaal strafrecht. De nederzettingen hebben geleid tot grootschalige onteigening en ontheemding, en liggen aan de basis van systematische en voortdurende schendingen van de mensenrechten van de Palestijnse bevolking.
GLAN-directeur Gearóid Ó Cuinn: “Touroperators lopen juridische risico’s omdat zij consumenten doen geloven dat zij alleen Israël bezoeken. In plaats daarvan worden toeristen meegenomen om geld uit te geven in illegale nederzettingen, plekken waar wellicht oorlogsmisdaden aan ten grondslag liggen. Terwijl internationale toeristen zich vrij bewegen, worden Palestijnen in de bezette gebieden in hun bewegingsvrijheid beperkt tot enclaves, met ingeperkte toegang tot hun land, natuurlijke hulpbronnen en basisvoorzieningen zoals gezondheidszorg en onderwijs.”
Misleidende marketing
SOMO en GLAN roepen de touroperators op om de nederzettingen uit hun reisschema’s te schrappen en een einde te maken aan misleidende marketingpraktijken. Verder dringt het rapport er bij de vestigingslanden van de reisaanbieders op aan om zakelijke transacties die profiteren van Israël’s illegale nederzettingeneconomie te verbieden, en om misleidende reclame voor illegale nederzettingen tegen te gaan.
De Leeuw: “Een groot deel van de Israëlische bevolking is binnenkort gevaccineerd tegen COVID-19, wat waarschijnlijk weer inkomend toerisme mogelijk maakt. Met dat vooruitzicht in het achterhoofd geeft dit rapport concrete aanbevelingen aan touroperators, overheden en brancheorganisaties over de acties die zij moeten ondernemen om de activiteiten van de sector in overeenstemming te brengen met het internationale recht.”
De onderzochte touroperators zijn:
- Audley (VK)
- Globus (VS)
- Promoséjours (Frankrijk)
- Viajes Catai (Spanje)
- Insight Vacations (Ierland)
- Kensington Tours (Canada)
- TUI Group (EU)