In China wordt al jaren onderzoek gedaan naar zeewier. Stoffen in zeewier lijken een effect te hebben op dementie. De resultaten vielen ook de Nederlandse onderzoekers dr. Monique Mulder en dr. Tim Vanmierlo op. Mulder, verbonden aan het Erasmus MC in Rotterdam en Vanmierlo, werkzaam bij de Universiteit Maastricht, onderzochten met een subsidie van 85.000 euro van Alzheimer Nederland of zeewier inderdaad zo interessant is. Recent verscheen hun eerste wetenschappelijke artikel over de effecten van zeewier. Aanleiding om meer te weten te komen over hun onderzoek!
Waarom doen jullie onderzoek naar zeewier?
Monique Mulder: “Een van de kenmerken van alzheimer is verstoorde cholesterolhuishouding in de hersenen. Voeding heeft daar invloed op. Daarom wilden we kijken of speciale stoffen die de afbraak van cholesterol stimuleren, ook een effect hebben op alzheimer. Maar onze bestelling werd nooit geleverd. Via een wetenschappelijk artikel zijn we toen bij zeewier terechtgekomen. Een specifieke Chinese soort bleek namelijk een hoge hoeveelheid heel speciale plantsterolen te bevatten. In tegenstelling tot veel andere plantsterolen, had deze invloed op cholesterol in ons brein.”
Zijn plantsterolen dan belangrijk?
Tim Vanmierlo: “Er is inderdaad onderzoek dat in deze richting wijst. Muizen met een bepaalde vorm van alzheimer profiteerden enorm van een dieet dat voor de helft uit zeewier bestond. Dat had na twee maanden al effect. Zo hadden ze een beter geheugen en 80% minder schadelijke eiwitophoping in de hersenen vergeleken met muizen die geen zeewier krijgen.” Maar het zijn niet alleen de plantsterolen vult Mulder aan: “Wanneer de dieren alleen plantsterolen krijgen, hadden ze wel een beter geheugen maar nog steeds schadelijke eiwitophopingen. Er zitten dus nog meer interessante stofjes in zeewier.”
Iedereen eet dus sushi bij jullie op het lab?
Vanmierlo: “Haha, nee dat is altijd het lastige van wetenschap. De oplossingen voor dementie zijn echt niet zo simpel. Een persoon van 70kg zou namelijk minimaal 8kg zeewier moeten eten. Per dag, iedere dag! Bovendien zit om sushi niet de juiste soort zeewier. Dus dan krijg je niet al die goede stoffen binnen.
Waarom dan dit onderzoek, als je nooit genoeg binnenkrijgt?
Monique Mulder: “Er zijn een heleboel plantsterolen. Degene die in het brein ook effect hebben zouden we als supplement kunnen innemen. En we blijven natuurlijk zoeken naar de stoffen die de neerslag van schadelijke eiwitten in het brein kunnen voorkomen. En als je weet welke stoffen goed werken, dan kun je ze misschien ook wel nog effectiever maken. Dan denk je dus aan medicijnen geïnspireerd op de stoffen in zeewier. Het is nu nog verre toekomstmuziek, maar stel je eens voor dat hét medicijn tegen alzheimer gewoon uit de zee komt.”
Meer weten?
Collega onderzoekster Melissa Schepers gaf een publiekslezing over zeewier en alzheimer voor de ‘Universiteit van Vlaanderen’, de Vlaamse variant van het Nederlandse programma.