Ons plan moet sociaal zijn, anders mislukt het. Dat was de boodschap van Eurocommissaris Frans Timmermans bij de presentatie van ‘Fit for 55’, het EU-klimaatplan. Een enorm pakket aan maatregelen, dat alleen kan slagen als mensen met lagere inkomens worden geholpen. Maar of dat lukt?
Fonds gaat inwoners helpen
Europa onderkent dat het klimaatbeleid een splijtzwam wordt als de inwoners op kosten worden gejaagd. Dat is precies waar Milieudefensie al sinds 2017 op hamert. Maak het klimaatbeleid eerlijk. Zorg dat grote vervuilers meer gaan betalen en gebruik een deel van die inkomsten om mensen met lagere inkomens te helpen met verduurzamen. Wij noemen dat klimaatrechtvaardigheid.
De Europese Commissie wil de opbrengsten van de CO2-belasting voor een deel stoppen in een fonds van ruim 70 miljard euro. Dat geld is bedoeld om de inwoners van de EU te helpen vergroenen. Europa wil hiermee voorkomen dat mensen door een hogere energierekening in de problemen komen, als ze zelf geen geld hebben om hun huis te isoleren.
Het is goed dat Europa aandacht heeft voor de gevolgen van het klimaatbeleid voor haar inwoners. Want de energierekening van alle EU-burgers zal door de maatregelen flink omhoog gaan. Maar wij vrezen dat 70 miljard niet genoeg is om energiearmoede te voorkomen. En de grote vraag is: hoe moet het geld in zo‘n fonds terecht gaan komen bij de mensen die het nodig hebben?
Het plan kan op onderdelen beter
Het is een enorm omvangrijk plan. En zeker niet zonder ambitie. Maar op onderdelen kan het beter:
- Het doel is een vermindering van de uitstoot in 2030 met 55%. Dat is niet genoeg om gevaarlijke klimaatverandering te voorkomen. Daarvoor moet de uitstoot met 65% verminderen, zoals Duitsland wil.
- Nationale klimaatdoelen worden geschrapt of vrijwillig. Er komt bijvoorbeeld geen bindend doel meer voor duurzame energie. Daardoor zullen landen achterover gaan leunen. Precies wat er niet moet gebeuren.
- Een deel van de maatregelen gaat pas laat in en er gelden allerlei uitzonderingen. Er komt gelukkig eindelijk een belasting op kerosine voor vliegtuigen. Maar die gaat pas in 2033 in en alleen voor vluchten binnen Europa. De verkoop van benzine- en dieselauto’s wordt pas in 2035 verboden. Dat is over 14 jaar, terwijl de alternatieven er nu al zijn.
Milieudefensie heeft samen met Greenpeace, Natuur en Milieu en de Natuur en Milieufederaties een overzicht gemaakt van de belangrijkste maatregelen en wat wij ervan vinden.