‘Wat we nu in Afghanistan zien gebeuren, is een tragedie die te voorzien was’, zegt Agnès Callamard, secretaris-generaal van Amnesty International. ‘Dit zal alleen maar verder ontsporen als er geen snelle actie wordt ondernomen door de internationale gemeenschap.’
De Taliban grepen dit weekeinde de macht in Afghanistan. Wanhopige Afghanen proberen het land te verlaten via het internationale vliegveld in Kabul.
‘Risico op represailles’
‘Duizenden Afghanen lopen een groot risico op represailles door de Taliban, zoals academici, journalisten, mensenrechtenactivisten en vrouwenrechtenverdedigers. Zij lopen het gevaar een zeer onzekere toekomst tegemoet te gaan’, aldus Callamard.
‘Buitenlandse regeringen moeten alle noodzakelijke maatregelen nemen om een veilig vertrek uit Afghanistan te waarborgen voor iedereen die het risico loopt om een doelwit te worden van de Taliban. Dat kan door het sneller verstrekken van visa, het verlenen van ondersteuning bij evacuaties vanaf de luchthaven van Kabul, hervestiging en mensen niet gedwongen laten terugkeren vanuit andere landen.’
‘Respecteer mensenrechtenwetgeving’
Amnesty International dringt er bij de VS op aan om de luchthaven te blijven beveiligen zolang de evacuaties aan de gang zijn. ‘Terwijl het Afghaanse volk geconfronteerd wordt met een grimmige nieuwe realiteit, moet de VN-Veiligheidsraad een noodresolutie aannemen waarin de Taliban – die het land nu effectief controleren – worden opgeroepen om de internationale mensenrechtenwetgeving te respecteren, burgers te beschermen en een einde te maken aan vergeldingsaanvallen nu onderhandelingen over overgangsregelingen nog gaande zijn’, zegt Callamard.
Wanhoopspogingen
Op video’s die op sociale media circuleren, is te zien hoe honderden mensen op het vliegveld over de landingsbaan rennen terwijl Amerikaanse militairen waarschuwingsschoten lossen. De beelden tonen ook een groep mensen die elkaar op een vliegtuigtrap duwen in de hoop een plek in het vliegtuig te bemachtigen. Tientallen mensen hangen aan toestellen die proberen te vertrekken.
Volgens een verklaring van de Afghaanse luchtvaartautoriteit die door media werd gedeeld, zijn alle commerciële vluchten geannuleerd. Het vliegveld van Kabul werd op zondagavond overvallen door meer dan 2.000 mensen die hoopten nog een commerciële vlucht te kunnen boeken om het land te ontvluchten.
Naar verluidt zijn ten minste vijf mensen omgekomen op het vliegveld toen anderen met geweld probeerden een plekje te bemachtigen in een vliegtuig. Het is niet duidelijk of de slachtoffers werden gedood door geweerschoten of dat ze omkwamen in het tumult. Amerikaanse troepen hebben op dit moment nog de leiding over het vliegveld en houden toezicht bij de evacuatie van Amerikaanse staatsburgers.