In het gebied tussen Alkmaar en Amsterdam zetten Staatsbosbeheer, Natuurmonumenten, Landschap Noord-Holland en Recreatie Noord-Holland zich de komende jaren in voor de realisatie van 12000 ha aaneengesloten topnatuur. De eerste praktijkexperimenten en projecten zijn gestart.
In het Ilperveld bij Landsmeer wordt kennis en ervaring opgedaan met groeiend veen als klimaatbuffer, bij het Alkmaarder- en Uitgeestermeer starten werkzaamheden voor een betere natuur in en rondom het water en er wordt voor het hele gebied onderzocht hoe natuur en landschap beter te bezoeken en ervaren zijn.
De natuur in het polder- en veengebied boven Amsterdam is erg versnipperd. Staatsbosbeheer, Natuurmonumenten, Landschap Noord-Holland en Recreatie Noord-Holland beheren er terreinen, elk op hun eigen manier. In 2018 zochten de organisaties daarom de samenwerking op met als resultaat een gezamenlijke visie op het gebied onder de noemer Amsterdam Wetlands. Met subsidie van de provincie Noord-Holland en het ministerie van LNV gaan nu de eerste projecten van start.
Goed voor natuur, recreatie en toekomstbestendige landbouw
Saline Verhoeven, programmamanager Amsterdam Wetlands: ‘Het is een uniek gebied; een oer-Hollandse landschap dat de meesters uit de Gouden Eeuw zo vaak schilderden en wereldwijd grote waardering krijgt. En dat dichtbij grote steden. Gezamenlijk kunnen we hier veel bereiken; op het gebied van natuurontwikkeling, recreatie en duurzame landbouw samen met de agrarische sector. Daarnaast kunnen we een bijdrage leveren aan het klimaatprobleem. Door oxidatie van veen af te remmen en op andere plekken veen te laten groeien kunnen we CO2 opslaan en de bodemdaling tegengaan.’
Veenherstel Ilperveld
In het Ilperveld bij Landsmeer ligt de nadruk op het vergaren en delen van kennis over (water)maatregelen voor veenherstel. Door schoon water vast te houden gaat veen groeien en verbeteren de omstandigheden voor moerasplanten en -dieren zoals de purperreiger. Daarnaast wordt bodemdaling tegengegaan en reduceren we C02. De ambitie van Landschap Noord-Holland is om hier tot 2024 tenminste 50 tot 100 hectare groeiend veenmos te realiseren en dit op termijn uit te breiden tot 300 hectare. Concreet resultaat is een inrichtingsplan voor het gebied met afspraken over beheer en monitoring, waarvoor overleg met de agrarische sector noodzakelijk is.
Verbeteren biodiversiteit Alkmaarder- en Uitgeestermeer
In het natuur- en recreatiegebied Alkmaarder- en Uitgeestermeer neemt het gelijknamige recreatieschap maatregelen om de biodiversiteit van de onder- en bovenwaterwereld verbeteren. Dit gebeurt onder andere door de waterbodem lokaal te verdiepen of te verhogen in combinatie met het maken van natuurvriendelijke oevers. Variatie van de waterdiepte leidt tot een grotere biodiversiteit onder water. Daarnaast wordt onderzocht hoe meer samenhang kan ontstaan tussen de oevers en het meer. Ook de verbetering van de zwemlocatie Dorregeest maakt onderdeel uit van dit project.
Recreatief programma
Recreatie Noord-Holland gaat onderzoeken op welke plekken nieuwe fiets-, wandel- of vaarverbindingen en recreatievoorzieningen het gebied aantrekkelijker kunnen maken voor bewoner en bezoeker. Het streven is om de komende drie jaar zichtbare resultaten te realiseren zoals bijvoorbeeld nieuwe verbindingen of voorzieningen als aanlegsteigers. Een goede bereikbaarheid per openbaar vervoer maakt het gebied toegankelijker voor bezoekers. Daarom wordt aangesloten op het proces om stationsgebouwen en -omgevingen te ontwikkelen tot aantrekkelijke vertrekpunten voor een verkenning van de natuur in de omgeving.
Samenwerking
Amsterdam Wetlands is het aaneengesloten polder- en veengebied tussen Amsterdam en Alkmaar waar Staatsbosbeheer, Natuurmonumenten, Landschap Noord-Holland en Recreatie Noord-Holland samen werken om 12.000 ha topnatuur te realiseren. De mogelijkheden om deze natuur te bezoeken en ervaren worden verbeterd en de vestiging van toekomstbestendige landbouwbedrijven wordt gestimuleerd. De komende jaren werken de vier terreinbeherende organisaties aan concrete projecten. Vijf van deze projecten vallen onder het Interbestuurlijk Programma (IBP) Vitaal Platteland Laag Holland; een intensieve samenwerking tussen rijk, provincie Noord-Holland, gemeenten, landbouworganisaties en terreinbeherende organisaties in het gebied Laag Holland. Naast de drie genoemde projecten is dat het project Weidevogelimpuls in het laaggelegen weidevogelgrasland in het Wormer- en Jisperveld en het project Historisch veen en weidevogels in Waterland-Oost.